Πρόσωπατης Ιλιάδας - σταυρόλεξο

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ - ΙΛΙΑΔΑ by ELENI MOUTAFI on Scribd

Ετυμολογικό λεξικό αρχαίας Ελληνικής - J. B. Hofmann

Ετυμολογικό Λεξικό Αρχαίας Ελληνικής - Hofmann by Marina Karanikola on Scribd

ΛΕΞΙΚΟ Μπαμπινιώτη - Εμηνευτικό

Λεξικό Μπαμπινιώτη by Samantha Frank on Scribd

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΙΛΙΑΔΑΣ

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΙΛΙΑΔΑΣ by ELENI MOUTAFI on Scribd

ΙΛΙΑΔΑ- ορολογία έπους

                         

Παιχνίδι – εξάσκηση στις αφηγηματικές τεχνικές ΕΔΩ

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ: Η αφήγηση  περιλαμβάνει γεγονότα προγενέστερα από το σημείο της ιστορίας στο οποίο βρίσκεται ο αφηγητής.  A 260-275,   590 –595

ΑΝΑΧΡΟΝΙΣΜΟΣ: Τοποθέτηση στοιχείων της εποχής του ποιητή στη μακρινή  εποχή του έπους. Π.χ. η καύση των νεκρών, A  53

ΑΝΘΡΩΠΟΜΟΡΦΙΣΜΟΣ: Η απόδοση ανθρώπινων γνωρισμάτων στους θεούς (σε μορφή, τρόπο ζωής, σκέψεις και συμπεριφορά). Α  494-612    Ε. 330-355    , Ε. 357-365,  Ε. 370- 378,   Π. 788-804      Χ. 276-277

 ΑΠΟΣΤΡΟΦΗ: Ρητορικό σχήμα κατά το οποίο ο ομιλητής διακόπτει τη ροή του λόγου του και στρέφεται για λίγο σε κάποιον ή κάποιους, παρόντες ή απόντες, χρησιμοποιώντας β΄πρόσωπο  αντί  γ΄ (σαν να κάνει διάλογο)  Π: 691-693, 707, 744, 754,787,  812,843

ΑΡΙΣΤΕΙΑ: Η ξεχωριστή ανδρεία που επιδεικνύει ένας πολεμιστής στη διάρκεια της μάχης. Συνήθως περιλαμβάνει πολλαπλούς φόνους αντιπάλων, μέχρι και τραυματισμό κάποιου θεού.

Ε. 330-355,    Π. 694-697

ΑΣΤΟΧΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: Ερωτήματα που δε στοχεύουν στη διερεύνηση της αλήθειας-δεν  περιμένουν απάντηση, αλλά απορρίπτονται ένα-ένα, ώστε να διατυπωθεί στο τέλος πιο έντονα η αλήθεια. A.66, A. 94-95 Ζ . 377-380 / 386- 387

ΕΝΑΝΘΡΩΠΙΣΗ: Η εμφάνιση των θεών στους ανθρώπους με τη μορφή κάποιου ανθρώπου, χωρίς να γίνεται αντιληπτή η θεϊκή ιδιότητά τους. Γ  121- 140,   Π. 715-725

ΕΠΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ: Ο ήρωας αγνοεί την αλήθεια, την οποία όμως γνωρίζουν άλλα πρόσωπα, κυρίως   οι ακροατές- θεατές. Γ. 243-244 ,     Ζ.376-380,   Ζ. 475-481,  Π. 830-842

 Χ. 350-354  Ω. 555-557

ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ: Όταν αποκαλύπτεται  με κάποιο τρόπο η θεϊκή ιδιότητα του θεού στο θνητό. Α.195   Π. 705-708.   Ω. 684-689

ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ: Όταν καθυστερεί η εξέλιξη της υπόθεσης και παρεμβάλλονται  δευτερεύοντα στοιχεία (συνήθως μια άλλη μικρή διήγηση)- εξυπηρετεί την οικονομία του έργου. Α.365-393   

Ω. 591-621

ΑΔΥΝΑΤΟ-ΘΑΥΜΑΣΤΟ: : Γεγονός ή φαινόμενο που δε συμφωνεί με τους νόμους της φύσης ή της λογικής, επομένως δεν μπορεί να εξηγηθεί με τη λογική.  Α. 235-239  Τ. 1-39

ΙΚΕΣΙΑ: Θερμή παράκληση  για παροχή χάρης,προστασίας ή βοήθειας. Α.13-22,  Α. 500-510,   Ω. 477-78-506  Tο τυπικό της ικεσίας ακολουθεί τις εξής φάσεις:

Ο ικέτης  1. γονατίζει μπροστά στον ικετευόμενο

                2.     με το αριστερό χέρι τού αγγίζει τα γόνατα

                3.      με το δεξί χέρι το πηγούνι και τα γένια

                4.      τον προσφωνεί τιμητικά

                5.   υπενθυμίζει  παρελθοντικές  υπηρεσίες/χάρες ( αρχή της προσφοράς -ανταπόδοσης)

                6.    τον κολακεύει, τον επαινεί

                7.    διατυπώνει το αίτημα 

ΚΥΚΛΟΣ: Ο ποιητής τοποθετεί το όνομα ενός ήρωα στον πρώτο και στον τελευταίο στίχο μιας σκηνής, ώστε να υπογραμμίσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του.  Α. Προοίμιο 1-7 (Αχιλλέας),  Ζ 405 – 496  η δακρυσμένη Ανδρομάχη

ΝΟΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ – ΤΡΙΑΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Όταν ο ποιητής αναφέρεται σε τρία στοιχεία, τα παρουσιάζει κλιμακωτά και αφήνει στο τέλος το πιο σημαντικό .Α 51-53

ΠΛΑΤΙΑ –ΕΚΤΕΝΗΣ ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ: Πολύστιχη παρομοίωση, που παρεμβάλλεται μέσα στην κύρια διήγηση ως ξεχωριστή εικόνα. Συνήθως παρομοιάζονται ενέργειες του ανθρώπου με φυσικά φαινόμενα και στοιχεία της φύσης, ζώα κλπ.. Η πλατιά παρομοίωση αποτελείται από τρία μέρη:

1.      το αναφορικό μέρος ( εικόνα) που εισάγεται με λέξεις: σαν, όπως, πώς, καθώς. Ι. 323-324

2.      το δεικτικό μέρος, ( αφήγηση) που εισάγεται με λέξεις: έτσι, όμοια, παρόμοια,  Ι.325-327

3.      γ) τον κοινό όρο ανάμεσα στο αναφορικό και στο δεικτικό μέρος.

 Ζ. 506-513 ,  Π. 745-750,    Π. 751-761,   Π. 765-771,  Π. 823-829,   Χ.317-321,  Χ.306-311

ΠΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Ο ποιητής προετοιμάζει  από πριν  όσα θα ακολουθήσουν (προετοιμάζει την εξέλιξη).A.183-188 ,    Α. 213-215,  ,,  Α 98-101 ,  Ε. 405-407

ΠΡΟΣΗΜΑΝΣΗ: Η εκ των προτέρων αναφορά σε γεγονότα που θα δοθούν  αργότερα με την κανονική  τους σειρά. (προϊδεασμός του ακροατή). Χ. 356-361,  Ω.620-621

ΤΥΠΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ : Πρόκειται κυρίως για τον αριθμό τρία και τα πολλαπλάσιά του, (9, 12,27,)  τα βρίσκουμε και στα δημοτικά τραγούδια.A. 54, Α.493,  Π. 684-867,  Ω. 604-610,  Ω. 665-668

ΤΥΠΙΚΟΙ ΣΤΙΧΟΙ: επαναλαμβανόμενοι συχνά αυτούσιοι ή ελαφρά παραλλαγμένοι ( κυρίως στους διαλό-γους), με σκοπό  να διευκολύνουν τους αοιδούς στην απομνημόνευση του έργου τους. Α.59 , Α.85, Α. 131

ΤΥΠΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ: Στερεότυπα επαναλαμβανόμενα επίθετα, περιγραφικά των προσώπων, πόλεων κλπ.Αχιλλέας- Φτερόποδος, Ισόθεος,  Ήρα-λευκοχέρα, Δίας –Νεφελοσυνάχτης, Πάνσοφος Κρονίδης , Αγαμέμνων-Μέγας

ΤΥΠΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ: Στερεότυπες σκηνές με συγκεκριμένη δομή-μορφή, που επαναλαμβάνονται αυτούσιες ή διαφοροποιημένες,  όπως η ανατολή ή η δύση του ήλιου,  η υποδοχή – καλωσόρισμα

 Α. 333-….   Ι. 197-200 μια θυσία ή προσευχή,  δέηση του Χρύση  Α. 38-44     Α. 450-457   ένα γεύμα ή δείπνο, Α. 460-475,    Ω. 622-630  ο διάλογος ανάμεσα στους δύο μονομάχους πριν από τη σύγκρουση, Γλαύκος-Διομήδης Ζ. 119…  Αίαντας-Έκτορας  Η. 225-273…ο αγώνας με τα όπλα κατά τη μονομαχία, Αχιλλέας –Έκτορας Χ. 247----- οι θρήνοι-μοιρολόγια κ.ά

ΥΒΡΗ : Η αλαζονική- ασεβής  συμπεριφορά  απέναντι στους θεούς, η υπέρβαση του ανθρώπινου μέτρου, η ανυπακοή, η αναμέτρηση με το θείο που προκαλεί  τη ΝΕΜΕΣΗ: η θεϊκή οργή που επιφέρει την ΤΙΣΗ: η θεϊκή εκδίκηση, η τιμωρία για την υβριστική συμπεριφορά. A. 25-29,   Α.45-54

<p  style=" margin: 12px auto 6px auto; font-family: Helvetica,Arial,Sans-serif; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 14px; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal; -x-system-font: none; display: block;">   <a title="View ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΙΛΙΑΔΑΣ on Scribd" href="https://www.scribd.com/document/325064063/%CE%9F%CE%A1%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%93%CE%99%CE%91-%CE%99%CE%9B%CE%99%CE%91%CE%94%CE%91%CE%A3#from_embed"  style="text-decoration: underline;" >ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΙΛΙΑΔΑΣ</a> by <a title="View ELENI MOUTAFI's profile on Scribd" href="https://www.scribd.com/user/238236854/ELENI-MOUTAFI#from_embed"  style="text-decoration: underline;" >ELENI MOUTAFI</a> on Scribd</p><iframe class="scribd_iframe_embed" src="https://www.scribd.com/embeds/325064063/content?start_page=1&view_mode=scroll&access_key=key-Y28AUzsXlpgDtlJFTivY&show_recommendations=true" data-auto-height="false" data-aspect-ratio="0.7080062794348508" scrolling="no" id="doc_54025" width="100%" height="600" frameborder="0"></iframe>

Ικεσία του Χρύση 8-53

Η ΙΚΕΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΥΣΗ    (8-53) (video)

                                        

•   ρόλος θεών:  θεϊκή η προέλευση της διαμάχης. καθορίζουν τα γεγονότα. επεμβαίνουν-          συμμετέχουν - επηρεάζουν.  Ανθρωπομορφισμός. 
•  Χαρακτήρες: Χρύσης: ικετευτικός-παρακλητικός-φοβισμένος-αδύναμος.

                      Ασκεί  ψυχολογική πίεση.  Απειλητικός λόγος.

                             Αγαμέμνων: σκληρός-ασεβής-προσβλητικός-εγωκεντρικός-
                           αλαζόνας – απειλητικός-υβριστής.

                                             Ύβρις  →   Νέμεσις   →  Τίσις

• Τυπικό της ομηρικής προσευχής

1 επίκληση   
2 προσφώνηση θεού με προσωνυμία
3 υπενθύμιση προσφορών
4 παρουσίαση του αιτήματος ως ανταπόδοση των προσφορών.
5 το αίτημα δηλώνεται  επιγραμματικά

                                                                          

•   Στοιχεία αφηγηματικής τεχνικής:

προοικονομία -θαυμαστό(=υπερφυσικό),
κύκλος
 αναχρονισμός-λακωνικότητα-
τριαδικό/κλιμακωτό σχήμα.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ       

1.Να κάνετε τις παρακάτω αντιστοιχίσεις: 
 προϊδεασμός-προσήμανση,  ύβρη, αναχρονισμός, συγκαλυμμένη απειλή, απροκάλυπτη απειλή.

στ. 22    Αν τον υιόν του Δία......... ευλαβείσθε 

στ. 33. σύρ’ ευθύς αν θέλεις να μην πάθεις                       

στ. 29 μη θαρρεύεις στου θεού το σκήπτρο και το στέμμα     

στ.53 και των νεκρών παντού πυρές εκαίαν                      

    Μακροβόλος τοξευτής αργυρότοξος  Απόλλων  
           

2. Να σχολιάσετε τους στίχους 16-19. Γιατί απευθύνεται στον πληθυντικό;

    Γιατί δίνει μια τέτοια ευχή Ο Χρύσης;

    Γιατί η ευχή, ενώ έπρεπε να γίνει στο τέλος, προηγείται της ικεσίας;

Ιλιάδα: Προοίμιο 1-7

                                                               

         ΠΡΟΟΙΜΙΟ  (γραφική απεικόνιση εδώ ) 

Τύπος προοιμίου του έπους:

 1επίκληση Μούσας υποχρέωση αοιδού- θεόπνευστο το έργο- λειτουργικός ρόλος   

       διότι εξηγεί πώς  ο θνητός αοιδός γνωρίζει όσα αφορούν τουςθεούς.

  2  άξονας-θέμα: οργή Αχιλλέα- προοικονομούνται οι  συνέπειες.

       Κυκλικό σχήμα  το όνομα Αχιλλέας στην  αρχή και το τέλος.

  3    ο περίγυρος: οι Αχαιοί στρατιώτες -ήρωες.

  4   η χρονική αφετηρία: η διένεξη –διαμάχη των δύο ηρώων.

           όχι με χρονολογική σειρά  αλλά  κέντρο της πλοκής είναι ένα γεγονός από
        κάποιο σημείο « in medias  res».  γύρω απ’ αυτό πλέκεται όλο το έργο

  5 οι πρωταγωνιστές: άρχων ανδρών Ατρείδης  (Αγαμέμνονας) πρόσκαιρη νίκη.

     θείος Αχιλλέας- ήρωας-τελικός νικητής της διένεξης, δικαιώνεται.

  6 η αιτία: η θεϊκή βούληση του Δία =Κρονίδη  θεϊκή  η προέλευση  της διαμάχης.

      Προϊδεασμός  συμφορών. Έχουν ευθύνη οι ίδιοι οι ήρωες για τις  πράξεις τους;

Το θεϊκό πρέπει και το ανθρώπινο θέλω συμπλέκονται.

                           ΓΡΑΦΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

ΙΛΙΑΔΑ ΠΡΟΟΙΜΙΟ by ELENI MOUTAFI on Scribd

ΙΛΙΑΔΑ Α ΠΡΟΟΙΜΙΟ - ΙΚΕΣΙΑ ΧΡΥΣΗ (1-53) by ELENI MOUTAFI on Scribd

Μια μέρα στην Αρχαία Ρώμη με τον Λούκιο Ποπίδιο Σεκούντο

Naive artists & Brahms